STOOM AFBLAZEN

Agressie uiten heeft een averechts effect

Draai af en toe het ventiel open en gooi je emoties eruit, dan voorkom je dat het erger wordt, is het vaak advies van -ogen en -gogen. Het is gebaseerd op het idee dat mensen af en toe hun frustratie moeten afreageren; ontladen, zodat ze het ‘kwijt zijn’. Het is een theorie uit de tijd van Freud en de stoommachine: dat je onaangename gevoelens kwijt kunt raken door ‘stoom af te blazen’ en het ‘eruit te gooien’; het catharsis-principe.

Maar hoewel mensen inderdaad agressiever reageren als ze gefrustreerd of boos zijn, blijkt uit onderzoek dat ontlading juist helemaal niet werkt. Integendeel: agressie en vijandigheid nemen alleen maar toe wanneer mensen bijvoorbeeld kijken naar agressie in een film of wanneer ze verbaal of fysiek hun agressie uiten, bijvoorbeeld tegen een boksbal slaan. Het uiten van agressie bevordert nieuwe uitingen van agressie. Er is geen enkel empirisch bewijs voor de catharsis-gedachte. Mensen die erin geloven hebben wel sterker de behoefte aan afreageren als ze boos zijn, maar ook bij hen is het effect averechts.

Alles groeit als je er aandacht of energie aan besteedt, zeggen boeddhisten. In dit geval wordt dat volledig ondersteund door wetenschappers. Een betere methode om van boosheid en vijandigheid af te komen, is afleiding zoeken; de aandacht richten op gedachten of activiteiten die niet met agressie verenigbaar zijn, bijvoorbeeld iets doen dat vrolijk, ontspannen, saamhorig of behulpzaam is. Neem even een afkoelperiode, verzet je zinnen, en ga dan iets leuks doen samen met degene op wie je boos bent. 

Gerelateerde onderwerpen:

• Emotionele incontinentie
• Kortje lontjes
• Wraak