SEKS EN ECONOMIE

De markt van seks en liefde is een markt van vraag en aanbod

Roos Vonk

Wanneer je in vuur en vlam staat tijdens het liefdesspel, sta je er niet zo bij stil dat alle seks te beschouwen is als economie.* Een economische markt is een markt van vraag en aanbod. Op de (hetero-)seksuele markt wordt het aanbod geleverd door vrouwen; de vraag komt van mannen, want zij hebben meer behoefte aan seks. Niet alleen geven ze dat desgevraagd zelf aan, dat blijkt ook uit masturbatiegedrag: volgens onderzoekers dé manier om iemands seks-drive te meten, want je kunt deze vorm van seks beoefenen zo vaak als je wilt, omdat je er niks voor nodig hebt – geen geld, schoonheid, macht, goeie babbel; alleen een beetje tijd, dat is alles.

Voor zover mannen meer behoefte hebben, terwijl vrouwen voldoende capaciteit hebben om te ‘leveren’, geldt op de seksuele markt: zij verkoopt, hij koopt. Hij kan betalen met geld, etentjes of kadootjes, maar ook met aandacht, bescherming, luisteren naar haar verhalen of meedoen met ‘leuke dingen’. Net als op elke andere markt werken ook hier de principes van vraag en aanbod. Zijn er weinig vrouwen en veel mannen, dan is de prijs hoger. Bij apen zie je dit doordat de mannen langer ‘groomen’ in groepen waar weinig vrouwen zijn: ze moeten meer hun best doen om de vrouwen te behagen. Bij mensen in zulke gemeenschappen zijn de rokken van de vrouwen langer (de vrouwen hoeven zichzelf minder te etaleren) en moet de bruidsschat betaald worden door de familie van de bruidegom. Zijn er meer vrouwen, dan betaalt juist de familie van de bruid en dan is de roklengte korter. Economisch bekeken is een korte rok en andere sexy kleding een marketing-instrument; dat heb je nodig als er weinig vraag is, hoewel je het niet moet overdrijven want daarmee prijs je jezelf af; je geeft aan dat je waar ‘goedkoop’ is.

Net als op economische markten is er concurrentie tussen de aanbieders, de vrouwen. Hoewel juist mannen bekend staan om hun competitiedrang, zijn de vrouwen onderling de ware nijdassen als het om het verleiden van de andere sekse gaat. Vrouwen hebben een hekel aan vrouwen met sex-appeal. Vrouwelijke selecteurs bij sollicitaties benadelen seksegenoten die er leuk uitzien. En vrouwen oordelen zeer negatief over lichtzinnige vrouwen. Zulke vrouwen, die hun waar voor ‘stuntprijzen’ van de hand doen, zijn immers marktbedervers. Mannen kijken daar heel anders tegenaan. Anders dan de eerste seksuele revolutie doet vermoeden, hebben vrouwen er baat bij elkaars seksuele vrijheid in toom te houden. Daarom zeggen vrouwen en meisjes altijd tegen elkaar dat je jezelf niet te makkelijk moet ‘weggeven’. Net als in kartels zoals de OPEC houden ze daarmee de prijs op peil. Dit verklaart ook waarom vrouwen veel met elkaar praten over mannen door wie je bedonderd wordt, terwijl mannen het onderling vooral hebben over wat er allemaal voor leuks aangeboden wordt. Op deze manier proberen de verkopers de prijs hoog te houden en de kopers de prijs te drukken.

Net als bij andere uitwisselingsrelaties geldt het principe van ‘least interest’: degene die het minst nodig hoeft, die wint. Mannen vinden bijvoorbeeld dat seks kan vanaf de tweede date, vrouwen vanaf de achtste. Feitelijk blijkt de achtste date gemiddeld het moment te zijn dat er gesekst wordt (in Amerikaans onderzoek). Anders ligt dat vermoedelijk in andere marktgroepen, bijvoorbeeld hoogopgeleide dertigers en veertigers in de steden, waar het aanbod aan vrouwen te groot is en de verkopers met z’n allen in hetzelfde kleine vijvertje vissen. In die markt valt te verwachten dat de vrouwen hun prijs verlagen, bijvoorbeeld door al na een tweede of derde date seks te hebben, en door vrijblijvende ongebonden seks ook leuk te vinden, om daarmee bindingsdriftige concurrentes te verslaan. Zijn de mannen daarentegen in de meerderheid, dan moeten zij juist wervend over de brug komen door te zeggen dat ze commitment en trouw reuze belangrijk vinden.

Het is allemaal niet erg romantisch als je het zo bekijkt, maar als het op de aandelenmarkt een treurnis is, is het leuker om op seks te speculeren.

 

Deze column is verschenen in: Liefde, lust en ellende. Roos Vonk, Maven Publishing 2016.

* Baumeister, R.F., & Vohs, K. D. (2004). Sexual economics: Sex as female resource for social exchange in heterosexual interactions. Personality and Social Psychology Review, 8, 339-363.